Die trendbreuk is op de Politieke Markt besproken. Doorstroming bleek nog in het DNA van een aantal Almeerse partijen te zitten. Volgens oud-raadslid en liefhebber van volkshuisvesting John van der Pauw is dat een achterhaald beleidsidee.

Roodschrift: Volgens de aanhangers van doorstroming komen er door het bouwen van dure woningen betaalbare woningen vrij. Dat zou de wachttijden voor sociale huur toch verminderen?

“Dat blijkt een mooi bedachte theorie te zijn. Volgens die theorie zouden er bestaande betaalbare huurwoningen beschikbaar komen als je maar dure koopwoningen zou bouwen. De kopers van dure koop zouden een woning achterlaten voor woningzoekenden lager op de maatschappelijke ladder. Die zouden ook weer een woning vrij maken en zo zou een treintje ontstaan van verhuizingen. Aan het eind van die verhuisketen zouden wachtenden op een betaalbare sociale huurwoning een dak boven het hoofd vinden. Dat blijkt niet het geval.”

Analyse

Roodschrift: Doorstroming is toch decennia lang wel als een oplossing voor het tekort aan betaalbare woningen gepresenteerd? Waarom zou dat nu anders zijn?

“Dat is anders omdat we sinds de Woontop van Mona Keijzer beschikken over een rapport van onderzoeksbureau ABF Research. Dat bureau heeft op verzoek van het ministerie een analyse gemaakt van werkelijke verhuisketens die zijn ontstaan door de nieuwbouw in de periode 2016-2021. Een citaat: “Uit het onderzoek blijkt dat een duurder bouwprogramma wel leidt tot meer doorstroming, maar dat dat niet leidt tot net zoveel betaalbare woningen voor lagere- en middeninkomens.” En dat is niet gek. Meer verhuizingen zorgen natuurlijk niet voor meer woningen. Alleen meer huizen bouwen zorgt voor meer woningen.”

Doelgroep

Roodschrift: Dus het bouwen van dure woningen voor de rijken in Almere helpt niet om het tekort aan betaalbare woningen op te lossen?

“Daar is ABF Research heel duidelijk over: “Corporatiehuurwoningen komen maar zeer beperkt beschikbaar in het doorstroomaanbod bij de bouw van koopwoningen” en “de groep met een inkomen tot modaal wordt vooral bediend door nieuwbouw in de corporatiesector.” Dat betekent dat Almeerders met het meest voorkomende, want modale, inkomen het best geholpen zijn met nieuwbouw door woningbouwcorporaties.”

Kruimels

Roodschrift: Bij doorstroming zouden de kruimels uit een verhuisketen dus de oplossing van het tekort aan betaalbare woningen moeten zijn?

“Inderdaad net als bij de theorie van de Trickle Down Economics. Een neoliberale theorie die zegt dat armen het beter krijgen als de rijken minder belasting betalen. Economen weten vandaag de dag wel beter. Het extra geld dat de rijken krijgen is verdampt voordat het de armen bereikt. Intussen zijn de rijken rijker geworden en de armen armer. De Commissie Sociaal Minimum heeft berekend dat het minimum een paar honderd euro te laag is om fatsoenlijk rond te komen. Het zelfde is nu aangetoond voor de mythe van de doorstroming.”

Verliespost

Roodschrift: Waarom zijn er toch partijen die doorstroming opvoeren als oplossing voor de wachtlijsten in de sociale huur?

“Partijen die doorstroming propageren bouwen liever geen sociale huurwoningen. Sociale huur wordt in die kringen namelijk gezien als een verliespost in het gemeentelijk verdienmodel van woningbouw. En om te verhullen dat je geen sociale huur wenst, gebruik je de schaamlap van doorstroming. Het mooie van het onderzoek van ABF Research is dat ook Almeerse politieke partijen nu niet meer met droge ogen kunnen beweren dat het bouwen van huurwoningen met een huurprijs van € 1200 en een koopsom van € 350.000 een oplossing is voor de tienduizenden Almeerders die wachten op een echt betaalbare woning.

Die Almeerse politieke partijen kiezen er bewust voor om alleen te bouwen voor Almeerders met een inkomen boven de € 65.000. Zij bedriegen de duizenden wachtende woningzoekenden als ze blijven tamboereren op de doorstroom-mythe. Doorstroming is dan de schaamlap die hun werkelijke voorkeur moet verbergen: liefst alleen bouwen voor de rijke Almeerders.”