Roodschrift: Almere probeert al langer om hoger onderwijs naar de stad te halen. Zo zijn in 2000 het Instituut voor Information Engineering (IIE) en de Bachelor Gedrag en Samenleving in het Alnovum getrokken. Na afloop van het vijfjarige huurcontract vertrokken de opleidingen weer. Almere bleef achter met een pand dat € 500.000 verlies per jaar opleverde. De komst van Windesheim is succesvoller gebleken. In de voorbereiding van de Floriade heeft Almere contact gelegd met de Wageningen Universiteit en Research Centre. Waarom is het stadsbestuur zo bezig met het binnenhalen van universitair onderwijs?

Maaike Veeningen: “Steeds meer Almeerse jongeren geven aan graag in eigen stad te willen studeren. Wij willen Almeerders de mogelijkheid bieden in eigen stad te leren en te werken, van mbo tot en met universitair geschoolden. Ook geven bedrijven in de stad aan dat ze op zoek zijn naar talent en kennis op alle niveaus, dus ook talent dat universitair is opgeleid. Het Almeerse talent dat ergens anders in het land universitair onderwijs gaat volgen, keert regelmatig niet meer terug naar onze stad.

Het mbo en hbo-onderwijs zijn al langer vertegenwoordigd in onze stad, denk aan het ROC, Aeres en Windesheim. Toevoeging van universitair onderwijs is daarom een logische stap in de uitbreiding van het onderwijsaanbod in de stad om jongeren de kans te geven hier te studeren, en om ons talent te behouden voor de stad en regio.”

Roodschrift: Ouders zien graag dat hun kind een zo hoog mogelijke scholing volgt. En dat terwijl werkgevers in de techniek en de zorg juist om monteurs en handjes aan het bed verlegen zitten? Amsterdam is dichtbij en heeft twee universiteiten. Is het dan wel een goede gedachte om universitair onderwijs naar Almere te halen?

“Almere wil, zoals net benadrukt, talent de mogelijkheid bieden om onderwijs te volgen op alle niveaus. Het opleiden van praktisch geschoolden is daarin uiteraard ook belangrijk, en dat wordt ook gedaan binnen de stadsgrenzen, denk aan het ROC. Daarnaast merken wij dus dat er bij bedrijven in de stad en regio ook behoefte is aan universitair opgeleid talent. Mede vanwege die behoefte, en vanwege de wens van steeds meer van onze jongeren om in eigen stad te kunnen studeren, vinden wij het relevant om naast mbo en hbo, ook universitair aanbod te hebben. We werken met de onderwijsinstellingen aan doorlopende leerlijnen van bepaalde opleidingen, zodat studenten in hun eigen stad kunnen doorstromen van mbo naar hbo, en van hbo naar wo.”

Roodschrift: Almere heeft voor het IIE het Alnovum gebouwd. Dat heeft veel geld gekost en bleek tien jaar later verliesgevend: € 500.000 per jaar. De komst van Windesheim is ook niet gratis. Dat was mede mogelijk dankzij extra geld uit de afspraken Integraal Afspraken Kader. Universiteiten en gemeentes hebben het momenteel financieel zwaar. Heeft Almere zelf geld om een Technische Universiteit over te halen?

“In het voorjaar van 2024 heeft het Rijk de Regio Deal Nieuw land toegekend. Het geld dat daarin voor onder meer Almere beschikbaar is, wordt gebruikt voor het opbouwen van onderwijs en onderzoek rond de technologische sector, de veranderingen daarbinnen en de opgaven waar steden op dit gebied mee te maken hebben en krijgen. Met de Regio Deal Nieuw Land zetten we een stap in de goede richting, maar voor het organiseren van universitair onderwijsaanbod in Almere zullen wij nog meer steun van het Rijk nodig hebben.”

Roodschrift: De ervaring leert dat het niet waarschijnlijk is dat een universiteit zonder een aantrekkelijk aanbod naar Almere wil komen. Wat heeft Almere een technische universiteit te bieden?

“In onze gemeente en de regio is talent beschikbaar, en bedrijven die universitair geschoolden werk kunnen bieden. Afgestudeerden in de technische richting kunnen hierdoor vaak in eigen stad en regio aan de slag. In dit deel van Nederland is er nog relatief weinig technisch universitair scholingsaanbod, en Almere kent een goede ligging ten opzichte van de bedrijven die technisch geschoolden kunnen gebruiken. Universitair onderwijsaanbod in Almere kan het technisch talent in deze regio bedienen. Verder zijn in onze regio verschillende bedrijven gevestigd die zich bezighouden met ontwikkelingen in de technologische sector. Een onderwijsinstelling die universitair onderwijsaanbod verzorgt in Almere kan vanwege de gunstige ligging samenwerkingen aangaan met deze bedrijven.

Zulke samenwerkingen dragen bijvoorbeeld bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken op het snijvlak van duurzaamheid en technologie. De mogelijkheid tot deze vorm van samenwerken zal ook weer nieuwe bedrijven in de technologische sector aantrekken, wat gunstig is voor de werkgelegenheid in Almere en de regio. Verder is Almere druk bezig met het bouwen van extra huisvesting voor studenten. Een opleidingsinstituut of opleiding krijgt zo de kans om haar studenten in de buurt te huisvesten.”