Ze moeten zich invechten
"Migranten moeten zich invechten op de arbeidsmarkt". Dat waren de woorden van premier Mark Rutte in maart 2015.
Zomaar een voorbeeld
Sahar vluchtte in 1999 naar Nederland. Haar asielaanvraag werd afgewezen. Echter de wet gaf recht op nieuwe procedures. Dat duurde 8 jaar. In die tijd mocht ze niet leren en niet werken en “woonde” ze in afgelegen azc’s. Nietsdoen is niet haar stijl dus ze deed vrijwilligerswerk in het “kamp” en een naburig dorpje. Ze vond ergens taalles, maar de docent kreeg van superieuren de opdracht om haar weg te sturen omdat ze niet mocht leren. Dank zij het Generaal Pardon kreeg ze in 2007 alsnog een verblijfsvergunning. Ze kreeg een woning in een piepklein Gelders stadje en leerde Nederlands in een officiële inburgeringscursus.
Haar echtgenoot Hassan kwam als na-reiziger. Hij had enige jaren nodig om in te burgeren en om een MBO-opleiding op niveau 2 af te ronden. Helaas vond hij met zijn nieuwe diploma geen baan. De economische crisis was merkbaar. En voor vluchtelingen gelden (kennelijk) strengere taaleisen dan voor Oost-Europese arbeiders. Hij wist ook niet hoe je in Nederland moet solliciteren. De Sociale Dienst deed niets met zijn ambitie. Sahar en Hassan waren aangewezen op een bijstandsuitkering.
Omdat Hassan geen werk vond, besloot Sahar dat zij voor inkomen moest zorgen. Haar medische Bachelor diploma was in Nederland niet bruikbaar. Ze volgde een deeltijdopleiding voor Tandartsassistente in combinatie met een betaald deeltijdbaantje. Het lukte niet om een fulltime baan te vinden waardoor het echtpaar aangewezen bleef op een aanvulling via de bijstand. Dat zinde de Sociale Dienst niet en zij werd verplicht om een fulltime schoonmaakbaan te accepteren in een naburige grote stad. Voor de reiskosten was geen vergoeding mogelijk. Het gevolg was dat het besteedbare inkomen lager was dan de bijstandsuitkering.
Sahar wilde daarna gaan leren voor een beroep waarvoor de kansen op de arbeidsmarkt beter zijn, in de Zorg. Een BBL-opleiding, waarbij een deeltijdbaan of stage verplicht is. In Almere vond ze een baantje op niveau 2, maar mocht volgens de MBO-regels geen BBL volgen op niveau 4. Wel werd niveau 3 toegestaan. Ze logeerde doordeweeks in een kamertje in Almere. Hassan bleef achter in het provinciestadje. Hij leverde zijn Participatiewet “tegenprestatie” via vrijwilligerswerk. Door woningruil verhuisde het gezin naar Almere. De man vond nog steeds geen werk in zijn eigen vak (assistent elektromonteur), maar wel een ander flexbaantje voor 9 uren tegen het minimum uurloon.
Nadat Sahar het diploma niveau 3 behaalde was haar werkgever bereid om een stagebaantje op niveau 4 te geven en dus kon ze ook de MBO-opleiding op niveau 4 volgen. In het examenjaar bleek dat de Nederlandse taalkennis vanuit de Inburgeringscursus onvoldoende was. Dus volgt ze naast de MBO-4 een aanvullende opleiding Nederlands niveau 3F. Het zal niet lang meer duren voordat ze haar diploma haalt en als verpleegkundige een normaal fulltime salaris kan verdienen.
Meneer Rutte, niet iedereen kan dit opbrengen. Het is hen gelukt, maar kan het allemaal niet wat eenvoudiger?
Zo is het nu
Als men op eigen kracht werk zoekt, dan moet je advertenties lezen met de inleidende tekst: “Jij bent de duizendpoot die zonder negen tot vijf mentaliteit de cliënten met een tevreden gezicht naar buiten ziet gaan na het nuttigen van onze culinaire hoogstandjes”. Ja hoor, zulke kul staat in advertenties op vacaturesites. Vervolgens moet zij/hij een curriculum vitae en een brief en een motivatieverhaal schrijven en uploaden op een Nederlandstalige website. Beetje moeilijk allemaal, ook na de verplichte cursus ONA (Oriëntatie op de Nederlandse Arbeidsmarkt).
Een alternatief?
Het kan simpeler: door middel van een tip uit het eigen netwerk, zo gaat dat ook in veel herkomstlanden. De klantmanager van Hassan kan hem niet aan een baan helpen, hij kent de arbeidsmarkt niet voldoende. Als deze kennis, gecombineerd met functieprofielen, wel aanwezig zou zijn geweest dan zou het, net als nu het geval is, wel gelukt zijn. Daardoor heeft Hassan nu een baan bij een Almeerse werkgever die graag gemotiveerde statushouders in dienst neemt.
Maar ook de PvdA biedt een alternatief: talent testen, creatief coachen en maatwerk leveren plaveien de weg naar werk. Daarom zijn er in Almere interessante projecten, zoals: IB+ (statushouders inburgeren en doorschakelen naar MBO-onderwijs) en Mind at Work (één dag les BBL en gelijktijdig direct betaald werk in de Zorg) en 036werkt (laagdrempelig solliciteren via de vacaturewand bij het Sociaal Domein.
PvdA: Zeker zijn van meer kans op werk.
terug